Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội

Doanh nghiệp xã hội là gì? Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội như thế nào? Nếu bạn đang quan tâm thì hãy cùng Kế Toán AIC tham khảo ngay bài viết sau đây nhé.

Mỗi loại hình doanh nghiệp sẽ có điều kiện, mục tiêu hoạt động và thủ tục đăng ký khác nhau. Trong đó, đáng chú ý là doanh nghiệp xã hội - tổ chức có mục tiêu hoạt động chủ yếu phục vụ cho lợi ích cộng đồng, giải quyết những vấn đề về xã hội, môi trường còn tồn đọng.

Vậy thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội có phức tạp không? Có khác so với các loại hình doanh nghiệp khác hay không? Để hiểu rõ hơn thì hãy cùng Kế Toán AIC tham khảo nội dung sau đây nhé.

Doanh nghiệp xã hội là gì?

Doanh nghiệp xã hội được định nghĩa theo Khoản 1 Điều 10 của Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:

• Là doanh nghiệp được đăng ký thành lập theo quy định của Luật này;

• Mục tiêu hoạt động nhằm giải quyết vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng;

• Sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận sau thuế hằng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư nhằm thực hiện mục tiêu đã đăng ký.

Có 3 hình thức hoạt động cơ bản của loại hình doanh nghiệp này như sau:

• Hình thức phi lợi nhuận: bao gồm các tổ chức, hiệp hội, nhóm tình nguyện, trung tâm của người khuyết tật, người chung sống với bệnh HIV/AIDS,… được thành lập theo hình thức phi lợi nhuận nhằm mục đích phục vụ cho cộng đồng;

• Hình thức có lợi nhuận: là mô hình kinh doanh như một doanh nghiệp bình thường tuy nhiên không đề cao yếu tố lợi nhuận hay tài chính mà chú trọng về việc chia sẻ, thực hiện những dự án liên quan đến cộng đồng, xã hội, môi trường,....

• Hình thức doanh nghiệp xã hội không vì lợi nhuận: là mô hình doanh nghiệp được thành lập bởi các tổ chức, cá nhân, có sự kết hợp giữa mục tiêu kinh tế và xã hội, thường hoạt động theo hình thức là công ty cổ phần hoặc công ty TNHH, chủ yếu lợi nhuận thu được sẽ dùng để cải thiện công trình công ích, phục vụ cho cộng đồng, xã hội, môi trường,...

Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội

Cụ thể về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội được quy định tại Khoản 2 Điều 10 của Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:

• Chủ sở hữu, người quản lý doanh nghiệp xã hội được xem xét, tạo thuận lợi và hỗ trợ trong việc cấp giấy phép, chứng chỉ và giấy chứng nhận có liên quan theo quy định của pháp luật;

• Được huy động, nhận tài trợ từ cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và tổ chức khác của Việt Nam, nước ngoài để bù đắp chi phí quản lý, chi phí hoạt động của doanh nghiệp;

• Duy trì mục tiêu hoạt động và điều kiện quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này trong suốt quá trình hoạt động;

• Không được sử dụng các khoản tài trợ huy động được cho mục đích khác ngoài bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động để giải quyết vấn đề xã hội, môi trường mà doanh nghiệp đã đăng ký;

• Trường hợp được nhận các ưu đãi, hỗ trợ, doanh nghiệp xã hội phải định kỳ hằng năm báo cáo cơ quan có thẩm quyền về tình hình hoạt động của doanh nghiệp.

Điều kiện thành lập doanh nghiệp xã hội

Những điều kiện cần đáp ứng khi thành lập doanh nghiệp xã hội bao gồm:

• Là doanh nghiệp phải được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật, được quy định cụ thể trong Luật Doanh nghiệp 2014;

• Mục tiêu hoạt động chính của doanh nghiệp là đưa ra giải pháp và thực thi để giải quyết các vấn đề môi trường, xã hội và các lợi ích cộng đồng.

• Công ty phải sử dụng tối thiểu 51% tổng lợi nhuận hằng năm để thực hiện tái đầu tư, phục vụ giải quyết những vấn đề xã hội và môi trường theo như cam kết đã nêu rõ khi thực hiện đăng ký kinh doanh.

Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp xã hội

Chi tiết về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp xã hội như sau:

Chuẩn bị hồ sơ

Bộ hồ sơ đầy đủ để xin Giấy phép đăng ký kinh doanh cho loại hình doanh nghiệp này bao gồm:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp hợp pháp;

• Điều lệ quy định của công ty phải có đầy đủ chữ ký của những thành viên tham gia thành lập doanh nghiệp;

• Danh sách các thành viên trong công ty hoặc cổ đông công ty (đối với công ty cổ phần hoặc công ty TNHH hai thành viên trở);

• Giấy ủy quyền hợp pháp cho người nộp hồ sơ (trong trường hợp không phải là người đại diện pháp luật của công ty nộp hồ sơ);

• Bản sao hộ chiếu, chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân (còn hiệu lực sử dụng) của các cổ đông sáng lập, các thành viên góp vốn, người đại diện theo pháp luật và người được ủy quyền đi nộp hồ sơ.

Ngoài ra, một số hồ sơ có thể được yêu cầu chuẩn bị kèm theo khi nộp như:

• Bản cam kết về việc thực hiện mục tiêu xã hội và môi trường;

• Quyết định của doanh nghiệp thông qua những nội dung thể hiện trong bản Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội và môi trường

• Bản sao hợp lệ biên bản họp chi tiết của Hội đồng thành viên (nếu là công ty TNHH hai thành viên trở lên), của Đại hội đồng cổ đông (nếu là công ty cổ phần), của các thành viên hợp danh (nếu là công ty hợp danh), của Chủ sở hữu công ty hoặc HĐTV hoặc Chủ tịch công ty (nếu là công ty TNHH một thành viên) khi thông qua nội dung bản cam kết thực hiện các về môi trường và xã hội.

Nộp hồ sơ và chờ cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gồm các giấy tờ kể trên, chủ doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền thực hiện sẽ đến nộp hồ sơ ở cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Quận hoặc cấp Tỉnh nơi mà trụ sở chính được đặt.

Tiếp đến cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ tiếp nhận, xem xét và thực hiện cấp Giấy phép kinh doanh theo thủ tục và trình tự được quy định rõ tại Luật doanh nghiệp. Cụ thể:

• Nếu hồ sơ đủ điều kiện: trong 03 ngày kể từ khi được tiếp nhận, Giấy chứng nhận sẽ được cấp và phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiến hành cập nhật những thông tin về cam kết thực hiện mục tiêu xã hội và môi trường vào hồ sơ doanh nghiệp công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp xã hội;

• Nếu hồ sơ không đủ điều kiện: Giấy chứng nhận không được cấp kèm theo thông báo của phòng Đăng ký kinh doanh - Sở kế hoạch và Đầu tư bằng văn bản nêu rõ lý do và đưa ra yêu cầu (sửa đổi, bổ sung hồ sơ,...) cụ thể về thời gian để doanh nghiệp thực hiện.

Ưu và nhược điểm của doanh nghiệp xã hội

Ưu và nhược điểm của công ty được tổ chức theo hình thức này như sau:

Ưu điểm

Điểm nổi bật của loại hình doanh nghiệp này như sau:

• Chi phí quản lý và hoạt động có thể được bù đắp bằng cách huy động và nhận tài trợ linh hoạt theo nhiều hình thức từ các tổ chức khác nhau, cụ thể như tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp khác, cá nhân, tổ chức ở nước ngoài,...;

• Chủ sở hữu và người trực tiếp quản lý sẽ được tạo điều kiện trong quá trình cấp chứng chỉ, Giấy phép và một số loại giấy tờ khác theo pháp luật;

• Đơn vị có quyền huy động, nhận tài trợ bằng nhiều hình thức như tài sản, tiền mặt, thừa hưởng kỹ thuật,... để áp dụng giải quyết những vấn đề tồn tại của xã hội, liên quan đến môi trường;

• Được hưởng nhiều chính sách ưu đãi về thuế, tùy thuộc vào từng ngành nghề mà mức được hưởng sẽ có sự khác biệt.

Nhược điểm

Song song đó vẫn còn tồn tải những nhược điểm chưa được khắc phục như:

• Tạo cơ hội cho những đơn vị đầu cơ trục lợi, lợi dụng sự tin tưởng và giúp đỡ từ các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức khác;

• Quy định pháp luật và những quy chế liên quan đến tổ chức này còn khá ít, chưa được chặt chẽ và không áp dụng phổ biến;

• Khả năng tiếp cận nguồn tài trợ còn yếu và hạn chế về nhiều mặt.
  

>>> Tin tức liên quan: Thành lập công ty có cần bằng cấp không? [Giải Đáp]

Qua những thông tin vừa chia sẻ trong bài viết trên, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội và nắm rõ những quy định cần thiết. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích thì hãy cùng Kế Toán AIC chia sẻ rộng rãi để mọi người cùng biết đến nhé.